Dyslexie

Wat is het?

Als het leren lezen ondanks intensieve en gerichte ondersteuning niet wil vlotten (didactische resistentie), is er mogelijk sprake van dyslexie. Dyslexie is een term die internationaal gangbaar is. Het laat zich in het diagnosehandboek omschrijven als een ‘specifieke leerstoornis’. Volgens de officiële beschrijving is dyslexie:

• De moeite met het aanleren en gebruiken van lees- (en spelling)vaardigheden
• Die substantieel en meetbaar slechter zijn dan die van leeftijdsgenoten en negatieve invloed hebben op schoolprestaties
• Die merkbaar wordt tijdens de schooljaren
• En die niet verklaard kan worden door andere factoren (beperkt zicht, intelligentie, neurologische aandoeningen, gebrekkige beheersing van taal, inadequaat onderwijs)

De diagnose Ernstige Dyslexie (ED) is een Nederlandse aanduiding, die te maken heeft met onze vergoede zorg en wordt vastgesteld na onderzoek door een GZ-psycholoog. In Lelystad is dat de zorgaanbieder. Ernstige dyslexie als specifieke leerstoornis komt voor bij ongeveer 4-5% van de leerlingen. Als deze diagnose niet kan worden gesteld na onderzoek wordt soms toch gesproken over dyslexie. In deze gevallen betreft het in Nederland dan niet ED, omdat er geen indicatie voor ED-behandeling wordt afgegeven. De mate waarin het leesprobleem zich openbaart heeft niet alleen te maken met leerling kenmerken. Leesproblemen kunnen worden verklaard vanuit een samenspel van factoren: persoonlijke, externe, context. Het is te midden daarvan de kunst om de ernst en hardnekkigheid van het leesprobleem te bepalen.

Voor het al dan niet afgeven van een indicatie ED-behandeling volgen de meeste zorgaanbieders in Nederland een brede vakinhoudelijke richtlijn. Deze is gebaseerd op de laatste inzichten over dyslexie en geautoriseerd door kwaliteitsinstituten. De inhoudelijke richtlijn is de standaard voor de beroepsgroep en is ingegaan per 1 september 2021. Voor praktische richtlijnen hanteren zorgaanbieders het Protocol Dyslexie Diagnostiek en Behandeling 3.0 (PDDB 3.0; NKD, 2021). In dit protocol zijn criteria vastgesteld voor doorverwijzing, diagnostiek en behandeling. De school moet het vermoeden van ernstige leesproblemen onderbouwen en de ernst en hardnekkigheid van de leesproblemen aantonen. De zorgaanbieder stelt vervolgens vast of er inderdaad sprake is van ernstige, hardnekkige en specifieke lees- (en spelling)problemen waardoor de diagnose Ernstige Dyslexie (ED) gesteld kan worden. Sinds 2009 is er voor de diagnostiek en behandeling van kinderen in de basisschoolleeftijd (7 t/m 13 jaar) met zeer ernstige lees- en spellingproblemen een vergoedingsmogelijkheid beschikbaar. Vanaf 2015 wordt deze zorg gefinancierd door de gemeenten, vanuit de Jeugdwet.