Extra ondersteuning voor leerlingen met leesproblemen/dyslexie in Lelystad in 2023

In 2021 en 2022 hebben we in Lelystad gewerkt met twee aanbieders, die de dyslexiezorg uitvoerden: RID en Zien in de Klas. We zijn blij te kunnen vertellen dat deze partijen ook voor de komende jaren door de gemeente Lelystad gecontracteerd zijn. Dat betekent dat we nu voor vier jaar met vertrouwde gezichten de zorg voor leerlingen met ernstige dyslexie (ED) geborgd hebben. POLD blijft de poortwachter in Lelystad: bij een vermoeden van ernstige dyslexie wordt het leesdossier met aanmeldformulieren van school en ouders bij POLD ingebracht en gescreend.

Deze twee zorgaanbieders zijn ook betrokken bij vormen van extra ondersteuning, zolang dit ED-vermoeden nog niet helder is. In samenwerking met vertegenwoordigers van de drie grote schoolbesturen en de gemeente Lelystad wordt een pakket van 6 interventies gratis ter beschikking gesteld om scholen te helpen ondersteuningsniveau 3 (ON3) te versterken. Het is heel fijn dat deze diensten in 2023 gecontinueerd kunnen worden nu de subsidie opnieuw is toegekend.

Doordat dezelfde zorgaanbieders zowel leerlingen behandelen als ondersteuning in het voortraject bieden, kunnen we leesondersteuning meer integraal benaderen: leerlingen langer volgen, door scholen aangedragen knelpunten adresseren, ouders eerder betrekken, onderwijsgevenden professionaliseren.

en van extra leesondersteuning overzichtelijk weergegeven. Zoals is te lezen zullen we in 2023 ook de doorstroom naar het voortgezet onderwijs oppakken. Te vaak sluit de begeleiding op beide schoolsectoren niet op elkaar aan. Ook is in overleg met VO-scholen in Lelystad de gezamenlijke wens uitgesproken om meer zicht te krijgen op de dyslexieverklaringen, die vaak wel/alsnog in het VO worden afgegeven.

Wat zijn de plannen voor 2023?

Samen met vertegenwoordigers van de basisscholen, de zorgaanbieders en de gemeente Lelystad hebben we een meerjarenplan opgesteld en daaruit de doelen voor 2023 opgesteld. Een aantal highlights:

• Voor 10 basisscholen zijn professionaliseringstrajecten (coaching-on-the-job) ON3 beschikbaar
• Voor leerlingen is in 35 tweetallen extra leesbegeleiding mogelijk
• Alle basisscholen kunnen de zorgaanbieders RID en Zien in de Klas consulteren
• POLD is beschikbaar bij vragen over het invullen van het leesdossier
• Op verzoek organiseren we intervisiebijeenkomsten met onze partners, die werkzaam zijn op scholen met veel meertalige leerlingen
• We zullen opnieuw een leesconvent organiseren in het najaar
• In het najaar is er een informatiebijeenkomst voor nieuwe leerkrachten/ib’ers waar ook de leesondersteuning en dyslexie wordt toegelicht
• De website POLD wordt toegankelijker
• Bij de leesondersteuning van leerlingen richten we ons dat wat hen helpt om zich te redden in de geletterde samenleving

Stand van zaken Monitor Leesondersteuning Lelystad

In oktober 2022 is voor de 3^e keer de Monitor Leesondersteuning Lelystad uitgezet. Voor leerkrachten van de groepen 3 tot en met 6 betreft dit een korte enquête, die via MS Forms verspreid is. Voor ib’ers betreft dit het aanleveren van een aantal brongegevens (bijvoorbeeld leerlingaantallen). Met deze monitor kunnen we informatie over de uitgevoerde extra ondersteuning ON3, verwijzingen ED, geografische gegevens van een school en dergelijke naast elkaar leggen. Hiermee kunnen we de effecten van de extra inzet evalueren en zichtbaar maken. De enquête is door 91 leerkrachten ingevuld. De brongegevens zijn door 30 scholen aangeleverd.
De inzichten die we hieruit verkregen zijn onder andere:

• In 2022 zijn ruim 100 leerlingen bij de poortwachter POLD aangemeld voor vergoede dyslexiezorg. Dit is een fors aantal. Het is voor alle scholen in Lelystad een flinke kluif om door corona echt te onderscheiden welke leerlingen nu waarschijnlijk ernstige dyslexie hebben en welke hiaten gevolg zijn van gemiste oefening.
• Het aantal leerlingen dat dyslexiezorg ontvangt daalt Lelystad-breed langzaam richting de prevalentienorm.
• Gemiddeld ervaren leerkrachten zich competenter dan in 2021 om leesonderwijs (ondersteuningsniveau 1) en de verlengde instructie (ondersteuningsniveau 2) te verzorgen.
• Ondersteuningsniveau 3, de extra op hiaten gebaseerde ondersteuning door een leesspecialist of leraar in kleine groepjes, is afgelopen jaar versterkt: Op de schaalvraag (1-5) naar competentiebeleving geven de leerkrachten gemiddeld nu een 3.
• Wat er met leerlingen gebeurt zodra zij dyslexiebehandeling ontvangen, onttrekt zich nog vaak aan het zicht van leraren. Veel leerkrachten vinden het lastig om deze zorg goed in te bedden in de dagelijkse klaspraktijk.
• De extra ondersteuning door zorgaanbieders in het voorveld, in de vorm van interventies, wordt op prijs gesteld. Gemiddeld worden deze gewaardeerd met een ruime 8.

Wat je moet weten over de extra leesondersteuning (interventies 1 t/m 6) in 2023

In onderstaande tabel worden de vormen van extra leesondersteuning overzichtelijk weergegeven. Zoals is te lezen zullen we in 2023 ook de doorstroom naar het voortgezet onderwijs oppakken. Te vaak sluit de begeleiding op beide schoolsectoren niet op elkaar aan. Ook is in overleg met VO-scholen in Lelystad de gezamenlijke wens uitgesproken om meer zicht te krijgen op de dyslexieverklaringen, die vaak wel/alsnog in het VO worden afgegeven.